بیژن اشتری

بیژن اشتری، مترجم چیره‌دست و روزنامه‌نگار ایرانی، در تاریخ ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ در سن ۶۴ سالگی از دنیا رفت. او که در سال ۱۳۳۹ در اراک متولد شده بود، از دهه ۱۳۶۰ شمسی فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد و به تدریج به یکی از چهره‌های شناخته‌شده در عرصه ترجمه و روزنامه‌نگاری تبدیل شد. بیژن اشتری با آثار خود در زمینه تاریخ معاصر و زندگی‌نامه‌های شخصیت‌های سیاسی، تأثیر عمیقی بر ادبیات و فرهنگ ایران گذاشت.

اشتری به عنوان یک مترجم، به ویژه در زمینه ترجمه کتاب‌های تاریخی و سیاسی، شناخته می‌شد. او با دقت و وفاداری به متن اصلی، توانست مفاهیم پیچیده را به زبان فارسی منتقل کند و آثارش به دلیل زبان روان و تحلیل‌های عمیقش مورد توجه قرار گرفت. از جمله آثار معروف او می‌توان به «لنین»، «تروتسکی، کاهن معبد سرخ»، «آکواریوم‌های پیونگ‌یانگ»، «امید علیه امید» و «زندگی‌نامه شخصیت‌هایی مانند استالین و چائوشسکو» اشاره کرد. آخرین اثر او، «سکوت همچون سلاح»، به زندگی و مرگ ایساک بابل پرداخته و در اسفند ۱۴۰۳ منتشر شد.

بیژن اشتری نه تنها به عنوان یک مترجم، بلکه به عنوان یک روزنامه‌نگار و منتقد سینما نیز شناخته می‌شد. او با نشریات مختلف همکاری داشت و نقدهایش در مجله «دنیای تصویر» منتشر می‌شد. او به تحلیل‌های سیاسی و تاریخی می‌پرداخت و همواره سعی می‌کرد نگاهی بی‌طرفانه و تحلیلی به مسائل داشته باشد. اشتری به دلیل شجاعت و صداقت در بیان نظراتش، مورد احترام و تحسین همکاران و خوانندگانش قرار داشت.

درگذشت بیژن اشتری، ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه فرهنگی و ادبی ایران بود. او که مدت‌ها با بیماری قلبی دست و پنجه نرم می‌کرد، در نهایت بر اثر سکته قلبی در منزلش در تهران درگذشت. مراسم تشییع پیکر او در تاریخ ۲۰ خرداد ۱۴۰۴ با حضور جمعی از نویسندگان و هنرمندان در خانه هنرمندان ایران برگزار شد و پیکر او در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

بیژن اشتری با آثارش، به ویژه در زمینه تاریخ معاصر و تحلیل‌های سیاسی، نقشی بی‌نظیر در آگاهی‌بخشی به نسل‌های جدید ایفا کرد. او با انتخاب متون چالش‌برانگیز و ترجمه‌های دقیق، به پژوهشگران و دانشجویان تاریخ معاصر ایران و تاریخ تطبیقی کمونیسم کمک شایانی کرد. آثار او به عنوان منابع معتبر در بررسی تاریخ شوروی و بلوک شرق شناخته می‌شوند و تأثیر عمیقی بر فهم و درک این دوره تاریخی دارند.

در مراسم تشییع او، همکاران و دوستانش از ویژگی‌های انسانی و حرفه‌ای او سخن گفتند و بر تأثیر او در زندگی و کار خود تأکید کردند. بیژن اشتری، با تلاش‌هایش در زمینه ترجمه و روزنامه‌نگاری، نه تنها به ادبیات ایران غنا بخشید، بلکه به عنوان یک الگو برای نسل‌های آینده باقی خواهد ماند. یاد و خاطر او در دل همه کسانی که با آثارش آشنا بودند، زنده خواهد ماند و او به عنوان یک شخصیت فرهنگی و ادبی فراموش‌نشدنی در تاریخ معاصر ایران ثبت خواهد شد.