محمد باقر بن عبدالمحسن بن سراج‌الدین اصطهباناتی شیرازی (شهید رابع)

محمد باقر بن عبدالمحسن بن سراج‌الدین اصطهباناتی شیرازی (شهید رابع)

فرزند: ملاعبدالمحسن آغاز: اول فروردین 1216 پرواز: 18 اسفند 1286
تعداد بازدید
1680
نویسنده
میثم عرب

زندگی نامه

شهيدِ رابع آيت ‏اللَّه شيخ محمد باقرِ مجتهدِ اصطهباناتي در سالِ 1216هـ.ش. در اصطهبان متولد گرديد. نام پدرش مُلاحسين فرزندِ مُلاباقر فرزندِ مُلاسراج كه همگي از دانشمندان و فُضلا بوده‏اند. ميرزاحسن حسيني فسايي در فارسنامه­ ی ناصری ایشان را این­گونه معرفی می­نماید:

«جنابِ كَمالات اِكتِسا...

شهيدِ رابع آيت ‏اللَّه شيخ محمد باقرِ مجتهدِ اصطهباناتي در سالِ 1216هـ.ش. در اصطهبان متولد گرديد. نام پدرش مُلاحسين فرزندِ مُلاباقر فرزندِ مُلاسراج كه همگي از دانشمندان و فُضلا بوده‏اند. ميرزاحسن حسيني فسايي در فارسنامه­ ی ناصری ایشان را این­گونه معرفی می­نماید:

«جنابِ كَمالات اِكتِساب، كاشفِ رموزات، فاتحِ مَرموزات، جامعِ فروع و اُصول، حاوي مَعقول و مَنقول شيخ محمدباقر ولدالصدقِ عابدِ مجتهد مُلامُحسنِ اصطهباناتي، در اوايلِ حال، دستِ توسل به‏دامنِ خالوي خود جنابِ فاضلِ مُمْجَّدْ قاضي عَبدالصمدِ اِصطهباناتي زده، در خدمتِ آن جناب مسافرت‏ها نمود، پس از مدتي در شيراز و مدتي ديگر در اصفهان و چندي در دارالخِلافه‏ ي تهران، خدمتِ عُلما رسيد و از هر خرمني خوشه‏اي و از هر سفره‏اي توشه ‏اي برگرفت و هفت هشت‏ سال است در شيراز توقف دارد»

(حسینی­فسایی: 2/1260).

شهيدِ رابع در سالِ 1264هـ.ش. به‏منظورِ كَسبِ فيض از مَحضرِ بزرگاني چون حضرتِ آيت ‏اللَّه ميرزاي شيرازي به ‏سامراء مُشَرَف شد و در حوزه ‏ي درسي آن مرحوم شركت مي‏كرد و به ‏اجازه ‏نامه‏ ي اجتهادِ ايشان نايل مي‏شوند و به ‏مقاماتِ علمي و فِقهي دسترسي مي‏يابند و افرادِ بسياري براي كَسبِ فيض و بَحث و مُناظره و رفعِ اِشكال به‏ خدمتِ ايشان مي‏رسند از جمله مي‏توان اشاره كرد به:

1- در سالِ 1272 (سامرا) با شيخ سعيد مُفتي بزرگِ اهلِ تَسَنُن

2- در سالِ 1273 (بغداد) با فؤادآقا مصري

3- در سالِ 1275 (كاظمين) با عارفِ كِرماني و رُكن‏ الملكِ شيرازي

4- در سالِ 1276 (بغداد) با حكيم داوود

5- در سالِ 1280 (بغداد) با دكتر كارِل دانشمندِ اروپايي

6- در سالِ 1280 (كربلا) با شريعتمدارِ همداني

كه در علوم گوناگون سئوالاتي داشته ‏اند و بحث و پرسش‏هايي كه آيت‏اللَّه شيخ محمدباقرِ اصطهباناتي با آن‏ها به‏ گفتگو مي‏پردازد كه همه‏ي آن پرسش و پاسخ‏ها در كتابِ (شَمه‏ اي از آثارِ شهيدِ رابع) به‏ چاپ رسيده است. شهيدِ رابع در آغازِ مشروطيت -در سالِ 1284 خورشيدي- بنا به ‏درخواستِ بسياري از اهلِ فارس از نجفِ‏ اشرف به ‏شيراز برمي‏گردد و در صفِ آزادي‏خواهان و هوادارانِ سَرسختِ مشروطيت قرار مي‏گيرد و پرچمِ آزادي و رهايي را برعليه جور و ستمِ مُستبدينِ قاجار برافراشته نگه ‏مي‏دارد و مردم را برعليه استبدادِ دستگاهِ قاجاري فرامي‏خواند. مُزدوران و ستمگرانِ قاجاري كه تابِ تحملِ او را نداشتند، در تاريخِ دوشنبه 17 اسفندماه 1286 خورشيدي برابر با 6 صفر 1326هـ.ق. از پُشتِ ‏بامِ حسينيه‏ ي قَوامِ شيراز -مسجدِ شهدا- هدفِ گلوله‏ ي خائنين و مُستبدينِ قَوام‏ المُلك قرار مي‏گيرد و سرانجام روزِ بعد 18 اسفند 1286 در راهِ آزادي به ‏شهادت مي‏رسد. مقبره‏ ي ايشان در جوارِ خواجه حافظِ شيرازي مي‏باشد.

تالیفاتِ وي: 1- رساله‏ اي در حُدوثِ عالَم، 2- رساله‏ اي منظوم در اَحكام و فَرائضِ دين، 3- گزيده‏ ي آثار كه به‏ همتِ فرزندش مرحوم فيلسوفِ روانشاد در سالِ 1328خ در چاپخانه‏ ي موسوي شيراز به ‏چاپ رسيده است(http://www.stahban.com/: 10/بهمن/1390).

شیخ محمدباقر اصطهباناتی به قول مرحوم نیر به «نهنگ فارس» مشهور بود (نیر شیرازی، 1383: 63). روحش شاد و یادش گرامی باد.



منبع: تذکره مزارات خاک مصلی در شیراز
مشاهده بیشتر

آرامستان

گالری

دل نوشته ها

اگر محمد باقر را می شناختید، دلنوشته ای بنویسید.
danger_icon.png توجه فرمایید که نظر شما به عنوان مهمان ثبت خواهد شد. در صورت تمایل به نمایش نام خود وارد شوید.

اشتراک گذاری

شما می توانید این کدنگاره QR را دانلود کرده و بر روی سنگ مزار یا وسایل اهدایی مانند آبسردکن و ... مربوط به این عزیز چاپ کنید. با اسکن این کد توسط تلفن همراه، صفحه یادبود ایجاد شده نمایش داده می شود.