حبیب‌الله آیت‌اللهی

حبیب‌الله آیت‌اللهی، نقاش و پژوهشگر تاریخ هنر ایرانی، در ۱۶ اسفند ۱۳۱۳ در شیراز به دنیا آمد. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در زادگاهش به پایان رساند و از کودکی به ادبیات و نقاشی علاقه‌مند بود. این علاقه او را به دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران کشاند، جایی که در سال ۱۳۳۸ با کسب مقام ممتاز فارغ‌التحصیل شد. آیت‌اللهی به عنوان دانشجوی رتبه اول، به فرانسه اعزام شد و سه سال در آتلیه‌های معروف به یادگیری هنر پرداخت. او در مدرسه عالی هنرهای زیبای پاریس و سپس در مدرسه عالی هنرهای تزئینی، تخصص‌های مختلفی از جمله آذین‌گری، معماری داخلی و نقاشی دیواری را فرا گرفت.

آیت‌اللهی در سال ۱۳۴۹ موفق به دریافت دکترا در رشته تاریخ هنر تحلیلی و تطبیقی از دانشگاه سوربن شد. عنوان پایان‌نامه او مقایسه عناصر هنر ایرانی پیش از اسلام و پس از اسلام بود. پس از بازگشت به ایران، به تدریس هنرهای تجسمی در دانشگاه تهران پرداخت و در سال ۱۳۵۱ رشته معماری داخلی را در مدرسه عالی ساختمان تأسیس کرد. او در سال ۱۳۵۴ دوباره به فرانسه رفت و دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا در زمینه‌های زیبایی‌شناسی و هنرهای تجسمی را با موفقیت گذراند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آیت‌اللهی به ایران بازگشت و مسئولیت‌های متعددی را بر عهده گرفت، از جمله ریاست دانشکده هنرهای زیبا و سرپرستی گروه برنامه‌ریزی هنر. او همچنین عضو پیوسته فرهنگستان هنر و رئیس کمیته واژه‌گزینی هنر فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. آیت‌اللهی در طول زندگی حرفه‌ای خود، بیش از ۱۰۰ پایان‌نامه و رساله را راهنمایی کرد و در سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره ماندگار هنرهای تجسمی انتخاب شد.

آثار و تألیفات او شامل ترجمه بیش از ۲۰ عنوان کتاب در زمینه هنر و تألیف کتاب‌هایی مانند "مبانی نظری هنرهای تجسمی" و "تاریخ هنر ایران" است. او همچنین نمایشگاه‌های متعددی از آثار خود را در ایران و خارج از کشور برگزار کرد. آیت‌اللهی در سال ۱۳۶۶ از ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران کناره‌گیری کرد و در تأسیس دانشکده هنر در یزد و زاهدان نقش داشت.

آیت‌اللهی در زمینه‌های مختلف هنری و آموزشی فعالیت‌های گسترده‌ای داشت. او مؤسس موزه هنرهای سنتی سازمان صنایع دستی و همچنین در ارزیابی آثار هنری خارجی با موزه هنرهای معاصر همکاری کرد. او در دانشگاه‌های مختلفی تدریس کرد و در تأسیس و مدیریت گروه‌های مختلف هنری نقش داشت.

در نهایت، حبیب‌الله آیت‌اللهی در ۱۷ مهر ۱۴۰۳ درگذشت و میراثی غنی از هنر و دانش را برای نسل‌های آینده به جا گذاشت. او به عنوان یکی از چهره‌های برجسته هنرهای تجسمی ایران شناخته می‌شود و تأثیرات او در آموزش و پژوهش هنر همچنان ادامه دارد.
روحش شاد و یادش گرامی باد